Κατά τη διάρκεια του Δ΄ έτους σπουδών της Βυζαντινής Μουσικής, οι
πρώτες συνθέσεις Κοινωνικών τις οποίες καλείται ο μαθητής να διδαχθεί
είναι τα Κοινωνικά της Εβδομάδος του Πέτρου Λαμπαδαρίου. Κάθε
ημέρα της εκκλησιαστικής Εβδομάδος είναι αφιερωμένη κάπου και
εφόσον δεν υπάρχει μεγάλη εορτή ή εορταζόμενος άγιος, ψάλλεται το
Κοινωνικό της ημέρας. Οι συνθέσεις αυτές ανήκουν όλες στον Πέτρο
Λαμπαδάριο τον Πελοποννήσιο και σε όλες υπάρχει η φιλοσοφία του
μεγάλου αυτού συνθέτη και δασκάλου.
Ξεκινώντας από τη Δευτέρα, η οποία αφιερώνεται στα Τάγματα
των Αγγέλων, έχουμε το Κοινωνικό «Ὁ ποιῶν τοὺς Ἀγγέλους αὐτοῦ
πνεύματα καὶ τοὺς λειτουργοὺς αὐτοῦ πυρὸς φλόγα» σε ήχο Α΄. Την
Τρίτη, η οποία αφιερώνεται στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, έχουμε το
Κοινωνικό «Εἰς μνημόσυνον αἰώνιον ἔσται δίκαιος» σε ήχο Βαρύ. Την
Τετάρτη, η οποία εκτός από σταυρώσιμη ημέρα είναι αφιερωμένη και
στην Παναγία, έχουμε το Κοινωνικό για την Παναγία «Ποτήριον
σωτηρίου λήψομαι καὶ τὸ ὄνομα κυρίου ἐπικαλέσομαι» σε ήχο Δ΄,
«Άγια». Την Πέμπτη, η οποία αφιερώνεται στους Αποστόλους του
Κυρίου, έχουμε το Κοινωνικο «Εἰς πᾶσαν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος
αὐτῶν καὶ εἰς τὰ πέρατα τῆς οἰκουμένης τὰ ῥήματα αὐτῶν» σε ήχο πλ.
Δ΄. Την Παρασκευή, ημέρα η οποία αφιερώνεται κατ’ εξοχήν στον
Σταυρό του Κυρίου, έχουμε το οικείο Κοινωνικό «Σωτηρίαν εἰργάσω ἐν
μέσῳ τῆς γῆς Χριστὲ ὁ Θεὸς» σε ήχο πλ. Α΄. Τέλος, το Σάββατο, ημέρα
η οποία αναφέρεται στους κεκοιμημένους αδελφούς μας, έχουμε το
Κοινωνικό «Μακάριοι οὓς ἐξελέξω καὶ προσελάβου Κύριε, καὶ τὸ
μνημόσυνον αὐτῶν εἰς γενεὰν καὶ γενεὰν» σε ήχο πλ. Α΄. Σημειωτέον ότι
επειδή οι στίχοι αυτοί είναι ψαλμικοί, στο τέλος όλοι κατακλείονται με
το «Αλληλούϊα».
Σχετικά με τις συνθέσεις καθαυτές, έχουμε να κάνουμε με μουσικά
κομψοτεχνήματα με δομή κλασική η οποία συνδυάζεται με μοναδική
καλλιτεχνική ευαισθησία. Θα λέγαμε, χωρίς υπερβολή, ότι είναι
αριστουργήματα της Βυζαντινής Μουσικής καθώς τίποτα δεν χρήζει
προσθήκης ή αφαίρεσης. Η έκταση των Κοινωνικών είναι σχετικά
σύντομη ενώ η δυσκολία τους είναι μάλλον μέτρια, πλην αυτού της
Τρίτης σε ήχο Βαρύ το οποίο είναι σαφώς πιο απαιτητικό· έτσι,
συνιστούν μία καλή εισαγωγή των μαθητών στο μουσικά απαιτητικό
είδος των Κοινωνικών.
Σε όλα τα Κοινωνικά, ανάμεσα στο τέλος της
οικείας φράσης και το «Ἀλληλούϊα», παρεμβάλλεται ένα μικρό και
ενδιαφέρον Κράτημα το οποίο -κακώς κατ’ εμάς- σε νεότερες εκδόσεις
έχει παραλειφθεί· φυσικά δεν είναι υποχρεωτικό να ψαλεί ιδίως αν δεν
υπάρχει και ο απαιτούμενος χρόνος. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι όλα
τα Κοινωνικά πλην αυτών της Παρασκευής και του Σαββάτου, δύνανται
να ψαλούν και στις αντίστοιχες εορτές της Παναγίας ή των αντίστοιχων
Αγίων όπου προβλέπεται ο ίδιος στίχος.